Trước tình hình kinh tế khó khăn do chịu tác động từ nhiều yếu tố thì nhiều doanh nghiệp đã đi đến bờ vực sụp đổ và không còn khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn. Do đó, nhiều doanh nghiệp quyết định giải thể hoặc tuyên bố phá sản. Tuy nhiên, điều kiện để tuyên bố phá sản là gì và thủ tục, trình tự để thực hiện phá sản doanh nghiệp ra sao? Quý khách hàng hãy cùng ANZILAW tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây để có thể nắm rõ các kiến thức liên quan đến phá sản doanh nghiệp.
Table of Contents
I. Cơ sở pháp lý
- Luật Phá sản 2014;
- Bộ luật tố tụng dân sự 2015;
- Luật Doanh nghiệp 2020.

II. Một số vấn đề về thủ tục phá sản doanh nghiệp
1. Phá sản là gì? Điều kiện phá sản doanh nghiệp
Theo khoản 2 Điều 4 Luật Phá sản 2014 quy định: “Phá sản là tình trạng của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán và bị Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản”.
Cùng với đó, khoản 1 Điều 4 Luật Phá sản 2014 quy định Doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán là doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán.
Do đó, khi một doanh nghiệp thỏa mãn đồng thời hai điều kiện mất khả năng thanh toán và bị Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản thì sẽ bị coi là phá sản.
2. Thông báo về việc mất khả năng thanh toán
Theo Điều 6 Luật Phá sản 2014 quy định về thông báo doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán:
- Cá nhân, cơ quan, tổ chức khi phát hiện doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán có trách nhiệm thông báo bằng văn bản cho những người có quyền, nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản quy định tại Điều 5 của Luật phá sản.
- Cá nhân, cơ quan, tổ chức thông báo phải bảo đảm tính chính xác của thông báo. Trường hợp cá nhân, cơ quan, tổ chức cố ý thông báo sai mà gây thiệt hại cho doanh nghiệp, hợp tác xã thì phải bồi thường thiệt hại và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
3. Chủ thể có quyền, nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản
Để doanh nghiệp hoàn thành thủ tục phá sản và được Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản thì những chủ thể có quyền, nghĩa vụ phải nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản theo Điều 5 Luật Phá sản, những chủ thể đó bao gồm:
- Chủ nợ không có bảo đảm, chủ nợ có bảo đảm một phần có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi hết thời hạn 03 tháng kể từ ngày khoản nợ đến hạn mà doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
- Người lao động, công đoàn cơ sở, công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở ở những nơi chưa thành lập công đoàn cơ sở có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi hết thời hạn 03 tháng kể từ ngày phải thực hiện nghĩa vụ trả lương, các khoản nợ khác đến hạn đối với người lao động mà doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp mất khả năng thanh toán
- Chủ doanh nghiệp tư nhân, Chủ tịch Hội đồng quản trị của công ty cổ phần, Chủ tịch Hội đồng thành viên của công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, chủ sở hữu công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, thành viên hợp danh của công ty hợp danh có nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp mất khả năng thanh toán.
- Cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu từ 20% số cổ phần phổ thông trở lên trong thời gian liên tục ít nhất 06 tháng có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi công ty cổ phần mất khả năng thanh toán. Cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu dưới 20% số cổ phần phổ thông trong thời gian liên tục ít nhất 06 tháng có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi công ty cổ phần mất khả năng thanh toán trong trường hợp Điều lệ công ty quy định.
3. Trình tự, thủ tục phá sản doanh nghiệp
Bước 1: Chuẩn bị và nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản
Người có quyền, nghĩa vụ chuẩn bị đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản và những tài liệu, giấy tờ liên quan đến các khoản nợ đến hạn của doanh nghiệp. Sau đó, tiến hành nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Bước 2: Tiếp nhận và xử lý đơn phá sản
Sau khi tiếp nhận đơn, Chánh án Tòa án sẽ phân công 01 Thẩm phán hoặc Tổ Thẩm phán để giải quyết.
Thẩm phán được phân công tiến hành xử lý đơn yêu cầu trong 03 ngày làm việc kể từ khi được phân công:
- Đối với đơn hợp lệ thì Thẩm phán sẽ thông báo người nộp đơn đến nộp lệ phí phá sản và tạm ứng chi phí phá sản.
- Đối với đơn không hợp lệ thì Thẩm phán sẽ thông báo cho người nộp đơn để thực hiện việc sửa đổi, bổ sung.
- Đối với đơn không thuộc thẩm quyền giải quyết thì Tòa án sẽ chuyển đơn yêu cầu cho Tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền xử lý.
- Khi người nộp đơn mà không có quyền nộp, không thực hiện sửa đổi, bổ sung khi được thông báo thì Tòa án sẽ trả lại đơn yêu cầu.
Bước 3: Thụ lý đơn yêu cầu
Tòa án tiến hành thụ lý đơn khi nhận được biên lai nộp lệ phí phá sản và tạm ứng chi phí phá sản.
Đối với trường hợp không phải nộp lệ phí phá sản thì Tòa án thụ lý đơn khi nhận được đơn yêu cầu hợp lệ.
Bước 4: Mở thủ tục phá sản
Trong 30 ngày kể từ ngày Tòa án thụ lý đơn, Thẩm phán phải ra quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản.
Bước 5: Triệu tập Hội nghị chủ nợ
Thẩm phán phụ trách đơn yêu cầu phá sản tiến hành triệu tập Hội nghị chủ nợ:
- Hội nghị chủ nợ lần thứ nhất.
Hội nghị chủ nợ được coi là tiến hành hợp lệ nếu có số chủ nợ tham gia đại diện cho ít nhất 51% tổng số nợ không có bảo đảm. Nếu không đáp ứng sẽ bị hoãn và phải mở hội nghị lần 02.
- Hội nghị chủ nợ lần thứ hai.
Hội nghị chủ nợ có quyền đưa ra một trong các kết luận sau:
- Đình chỉ tiến hành thủ tục phá sản;
- Đề nghị áp dụng biện pháp phục hồi hoạt động kinh doanh;
- Đề nghị tuyên bố phá sản.
Bước 6: Ra Quyết định tuyên bố doanh nghiệp bị phá sản
Sau khi Hội nghị chủ nợ thông qua Nghị quyết có nội dung áp dụng thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh những Trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã không xây dựng phương án phục hồi hoạt động kinh doanh trong thời hạn quy định; Hội nghị chủ nợ không thông qua phương án phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; Doanh nghiệp không thực hiện được phương án phục hồi hoạt động kinh doanh hoặc hết thời hạn thực hiện phương án phục hồi hoạt động kinh doanh nhưng vẫn mất khả năng thanh toán thì Thẩm phán ra Quyết định tuyên bố doanh nghiệp phá sản.
Bước 7: Thi hành Quyết định tuyên bố doanh nghiệp bị phá sản
- Thanh lý tài sản phá sản của doanh nghiệp.
- Phân chia tiền thu được từ việc bán tài sản phá sản của doanh nghiệp cho các đối tượng theo thứ tự phân chia tài sản.
Thông tin liên hệ:
Trên đây là một số ý kiến tư vấn pháp luật của ANZILAW về “Thủ tục phá sản doanh nghiệp mới nhất năm 2023”. Chúng tôi hi vọng rằng qua nội dung tư vấn trên sẽ phần nào đó giúp quý khách hàng có cái nhìn rõ nét hơn về vấn đề này. Để biết thêm thông tin chi tiết và tiếp nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến sở hữu trí tuệ, thành lập công ty,… vui lòng liên hệ số điện thoại 0965081099 hoặc:
- Email: info@anzilaw.vn
- Facebook: https://www.facebook.com/anzilaw
- Website: https://anzilaw.vn/ – https://anzilaw.com